ភ្នំពេញ៖ ក្នុងឱកាសអញ្ជើញ បើកសិក្ខាសាលាផ្សព្វផ្សាយស្តីពី «ការពង្រឹងស្ថាប័នសម្រាប់ ប្រសិទ្ធភាពលើការសម្របសម្រួល បំពេញកាតព្វកិច្ចជាភាគី នៃអនុសញ្ញាអន្តរជាតិពាក់ព័ន្ធ នឹងការគ្រប់គ្រងសារធាតុគីមីគ្រោះថ្នាក់ និងសំណល់គ្រោះថ្នាក់» កាលពីថ្ងៃទី៩ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២០ លោក សាបូ អូហ្សាណូ រដ្ឋលេខាធិការនៃក្រសួងបរិស្ថាន បានថ្លែងឲ្យដឹងថា តាមការសិក្សាបានបង្ហាញថា សារធាតុគីមីជាង១៣០០០០ ប្រភេទ ត្រូវបានផលិត និងចរាចរណ៍នៅលើទីផ្សារពិភពលោក សម្រាប់បម្រើនៅក្នុងវិស័យជាច្រើន។
លោករដ្ឋលេខាធិការ បន្តថាក្នុងចំណោមសារធាតុគីមីទាំងនោះ មានតែប្រភេទសារធាតុគីមីតិចតួចប៉ុណ្ណោះ ដែលបានដាក់ស្លាកសញ្ញាត្រឹមត្រូវ បានសិក្សាអំពីផលប៉ះពាល់ និងដឹងអំពីប្រភពនៃការធ្វើចរាចរណ៍។ ជាមួយគ្នានេះ លោក ជំរុញឲ្យមានការយកចិត្ត ទុកដាក់ក្នុងការទុកដាក់ និងការប្រើប្រាស់សារធាតុគីមី ឲ្យបានត្រឹមត្រូវ ក៏ដូចជាការអប់រំផ្សព្វផ្សាយដល់ ប្រជាពលរដ្ឋក្នុងសហគមន៍ អំពីការប្រើប្រាស់សារធាតុគីមីផងដែរ។
ការប្រើប្រាស់ ឬការស្តុកទុកសារធាតុគីមី និងការបោះចោលសំណល់ មិនបានត្រឹមត្រូវតាមលក្ខណៈបច្ចេកទេស នឹងបង្កផលប៉ះពាល់អវិជ្ជមានដល់បរិស្ថាន និងសុខភាពសាធារណៈ ដូចជា ការធ្វើឲ្យខូចគុណភាពដី ការបំពុលទឹក និងខ្យល់ ព្រមទាំងការបង្កឲ្យកើតមានជំងឺរ៉ាំរ៉ៃ ជំងឺមហារីក ការប៉ះពាល់ដល់ការបង្កកំណើត ឬការលូតលាស់របស់ទារក។
លោក សាបូ អូហ្សាណូ រដ្ឋលេខាធិការនៃក្រសួងបរិស្ថាន បានគូសបញ្ជាក់ថា ការបំពុលបរិស្ថាន ដែលបង្កឡើងដោយការប្រើប្រាស់សារធាតុគីមី និងការបោះចោលសំណល់មិនបាន ត្រឹមត្រូវតាមលក្ខណៈបច្ចេកទេស គឺជាបញ្ហាមួយជាសកល ដែលប្រទេសជាច្រើនកំពុងប្រឈម និងរកដំណោះស្រាយ។ ដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងបញ្ហានេះ គឺតម្រូវឲ្យមានកិច្ចសហការ ពីគ្រប់ភាគីតាមរយៈការ អនុវត្តអនុសញ្ញាអន្តរជាតិ និងវិធានការថ្នាក់ជាតិ។
គួរបញ្ជាក់ថា សិក្ខាសាលាផ្សព្វផ្សាយស្តីពី «ការពង្រឹងស្ថាប័នសម្រាប់ ប្រសិទ្ធភាពលើការសម្របសម្រួល បំពេញកាតព្វកិច្ចជាភាគី នៃអនុសញ្ញាអន្តរជាតិពាក់ព័ន្ធ នឹងការគ្រប់គ្រងសារធាតុគីមីគ្រោះថ្នាក់ និងសំណល់គ្រោះថ្នាក់» ប្រព្រឹត្តទៅក្រោមកិច្ចសហការ រវាងក្រសួងបរិស្ថាន និងអង្គការ UNEP ក្នុងគោលបំចែករំលែកព័ត៌មាន និងផ្លាស់ប្តូរមតិយោបល់លើការ អនុវត្តអនុសញ្ញាអន្តរជាតិ ពាក់ព័ន្ធនឹងការគ្រប់គ្រងសារធាតុគីមី និងសំណល់គ្រោះថ្នាក់ សំដៅលើកកម្ពស់ប្រសិទ្ធភាព ក្នុងការបំពេញកាតព្វកិច្ចជា ប្រទេសភាគីឲ្យកាន់តែប្រសើរបន្ថែមទៀត។
សូមរំលឹកថា បច្ចុប្បន្ន មានអនុសញ្ញាអន្តរជាតិសំខាន់ៗ ពាក់ព័ន្ធនឹងការគ្រប់គ្រងសារធាតុគីមី និងសំណល់គ្រោះថ្នាក់មានចំនួន ៥ រួមមាន៖ ១)អនុសញ្ញាបាសែល ស្តីពីការត្រួតពិនិត្យចលនាដឹកជញ្ជូន និងការបោះបង់ចោល សំណល់គ្រោះថ្នាក់ឆ្លងដែន ២)អនុសញ្ញារ៉ូថឺដាម ស្តីពីនីតិវិធីនៃការយល់ព្រមផ្តល់ ព័ត៌មានជាមុនចំពោះសារធាតុគីមី និងថ្នាំកសិកម្មគ្រោះថ្នាក់ ក្នុងពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិ ៣)អនុសញ្ញាស្តុកខូម ស្តីពីសារធាតុបំពុលសរីរាង្គ មិនងាយបំបែកធាតុ ៤)អនុសញ្ញាទីក្រុងវីយ៉ែន ស្តីពីកិច្ចការពារស្រទាប់អូហ្សូន និងពិធីសារម៉ុងរ៉េអាល់ ស្តីពីសារធាតុបំផ្លាញស្រទាប់អូហ្សូន និង៥)អនុសញ្ញាមីណាម៉ាតា ស្តីពីបារត ដែលមានគោលបំណងសំខាន់រួម គឺការពារសុខភាពសាធារណៈ និងបរិស្ថាន ៕
